Pello Apezetxea Zubiri

Bizitza

Goizueta herrian jaio zen 1932ko ekainaren 2an.

Etxarri Aranaz herrian hamar urtez apaiz egon eta gero (1955tik 1965era) Etxalarren apaiza izan zen 2022ko martxoaren 17an hil zen arte. 89 urte zituen.

Apaiza izatez aparte, kulturaren arlo desberdinekin erlazio estua eduki du bere bizitzan zehar, etnografoa, etnologoa, idazlea eta euskaltzaindiaren ohorezko kide izan zen gauzen bertzeen artean. Herri mailan txistu irakaslea izan zen eta Altxata K.K.E eta Usoa Kooperatibako sortzaileetako bat.

Bere ibilbidean ere Ttipi Ttapa fundazioaren  lehendakaria izan zen urte batzuz.

80 urte bete zituenean Etxalarko herriak omenalditxoa egin zion herriarekiko bere bizitzan izandako eskuzabaltasuna eta borondatea eskertzeko.

2018an Txondorra saria jaso zuen Iruñeko Udala eta Olentzeroren Lagunak elkartearen eskutik herri kulturaren ikerketan eta zabaltzean egindako lanagatik.

 2022ko udan, Etxalarko udalak, Pello Apezetxea Kultur Gunea deitura jarri zion Kultur Etxeari eta sarreran bere argazkia duen plaka bat jarri zen.


Argitalpenak – Liburuak – Idatziak

Bere bizian zehar Pellok hamaika idatzi, argitalpen eta liburu argitaratu zituen.

Etxalarko Etxeen izenak Etxalarren bere historian zehar izan diren eta gaur egun diren etxeen zerrenda bilduta dago. Honetan denboran podorez, etxeen izenak jasan duten aldaketak biltzen dira, hauen ebakera, kokalekua eta etimologia azalpenak ere.
Etxalarren historiako zenbait jakingarri. Liburu honetan Etxalarko historia laburbildu dago garai desberdinetan zatitua eta garai bakoitza gai desberdinetan sailkatuta dago. Liburu oso interesgarria Etxalarko historiaz hornitzeko.
Etxalarko Kronika eta kontakizun zaharrak Kaputxinoa izandako Teodoro Arburuak idatzitako kronika eta kontakizun zaharrez osatutako liburu interesgarria.  Liburuak Pello Apezetxeak egindako azalpenez hornitua dago ere
Joandakoaren oroigarriak: Etxalarko hilarriak Lan eder honetan Etxalarko elizako atarietan erakusgai dauden hilarriak bilduta daude. Lan honen hasieran herrian dauden aitzinako aztarnen azalpenekin hasten da. Ondotik elizako lorategietako hilarrien azalpena eskaintzen da.
Bi erreka arteko Andre Maria eliza Etxalarko Andra Mari elizaren inguruko lan txukuna. Liburu honetan elizaren informazio guztia dago; eraikinaren historia eta eboluzioa, barneko apaingarri, erretaula, organo eta bertzelakoen azalpena eta kanpoaldeko lorategiko hilarri, eguzki erloju eta bertzelakoena ere. Santa Krutz ermitaren informazio ere badakar. .

Azken borondatea Hil aurretik bere hurbilekoei eskatu zien, bere azken argitalpenak, ordu arte salgai zeudenak, interesatuen artean banatzeko. Zuk bere argitalpenetako batean interesatu bazaude, hurbildu zaitez eta berak eskatutako betetik dugu, zera da, liburua opari emanen dizugu.

Fontes Linguae Vasconum

Euskal hizkuntzalaritza aldizkaria honetarako, zenbait argitalpen egin zituen:

  • Etxalarko etxeak

Argitalpena deskargatu

  • Etxalarko usategiei buruzko gutunak

Argitalpenak deskargatu

  • Etxalarko etxe eta baserrien Izenak

Argitalpena deskargatu